19. nóvember 2021
Sérstaka hvatningaviðurkenningu fær verkefnið Loftslagsvænn landbúnaður sem er samstarfsverkefni Ráðgjafarmiðstöðvar Landbúnaðarins, Landgræðslunnar, Skógræktarinnar, atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytisins og umhverfis- og auðlindaráðuneytisins.
Viðurkenningarnar voru afhentar á Loftslagsfundi Festu og Reykjavíkurborgar í morgun en fundurinn var sýndur í beinu streymi frá Hörpu. Yfirskrift fundarins í ár var Framtíðarsýn og næstu skref. Þetta er í fimmta sinn sem viðurkenningin er veitt en markmiðið er að vekja athygli á því sem vel er gert í loftslagsmálum og vera hvatning til annarra.
Í dómnefndinni sátu Líf Magneudóttir, borgarfulltrúi og formaður umhverfis- og heilbrigðisráðs (fulltrúi Reykjavíkurborgar), Arnar Þór Másson, stjórnarformaður Marel (fulltrúi Festu) og Lára Jóhannsdóttir, prófessor í umhverfis- og auðlindafræðum (fulltrúi Háskóla Íslands).
„Loftslagsmálin þurfa á öllum að halda,“ segir Dagur B. Eggertsson borgarstjóri Reykavíkurborgar. „Það vekur mér bjartsýni að sjá hvað loftslagsyfirlýsing Reykjavíkurborgar og Festu frá 2015 hefur leitt af sér mikinn árangur og áhuga í íslensku atvinnulífi. Enn eru fleiri leiðandi fyrirtæki að bætast við, setja sér markmið og skrá árangurinn. Loftslagsmálin verða ekki leyst öðruvísi en með breiðu samstarfi allra í samfélaginu og raunar heiminum öllum en þar er atvinnulífið og borgirnar sérstaklega mikilvægur hlekkur, þar verður mestur útblásturinn til og þaðan koma lausnirnar líka,“ segir hann og bætir við að Reykjavík vilji vera leiðandi og í virku samstarfi við atvinnulífið í loftslagsmálum.
„Við viljum draga til borgarinnar nýja fjárfestingu og ný verkefni í grænum lausnum. Ég hef einnig stungið upp á því nýlega að við komum okkur upp kerfi sem býr til samkeppni milli fyrirtækja í átt að kolefnishlutleysi. Nokkurskonar gull, silfur, brons kerfi þar sem gullið væri að kolefnishlutleysi væri náð, silfur væri fyrir fyrirtæki sem hefðu sett sér áætlun um kolefnishlutleysi og bronsið væri fyrir þá sem hefðu sett sér önnur markmið, en markmið þó,“ segir hann enn fremur.
Hrund Gunnsteinsdóttir, framkvæmdastjóri Festu, segir loftslagsfundinn í ár hafa verið „gríðarlegainnihaldsríkan, vekjandi og skemmtilegan fund“. Hún segir þróunina vera hraða um þessar mundir.„Viðskiptamódel, lög, reglur og upplýsingagjöf tengd rekstri, forgangsröðun fjárfesta, neytenda,starfsmanna og lánveitenda er að breytast gríðarlega hratt út af loftslagsbreytingum og tækniþróun.Loftslagsfundur SÞ fyrr í mánuðinum skerpti mjög á stöðunni, aðgerðum og tækifærum sem við þurfum að grípa til ef við ætlum að vera samkeppnishæf og vera hluti af spennandi tækifærum. Hlutverk Festu er að styðja við og hraða vegferð okkar að því að sjálfbærni sé grunnstrategía í rekstri. Það er viðskiptamódelið sem kallað er eftir,“ segir hún.
Loftslagsfundurinn er haldinn árlega en upphaf hans má rekja til undirskriftar Loftslagsyfirlýsingar Reykjavíkurborgar og Festu í aðdraganda Parísarsáttmálans árið 2015. Núna í ár bættust við 11 fyrirtæki en í heildina hafa um 170 fyrirtæki skrifað undir yfirlýsinguna með það fyrir sjónum að draga úr losun og úrgangi. Þetta er metfjöldi sem bæst hefur við á einu ári frá upphaflegri undirritun en þarna koma að ólík fyrirtæki allt frá smávöruverslun yfir í lífeyrissjóði.
Hörður Arnarson, Jóna Bjarnadóttir og Jóhanna Hlín Auðunsdóttir taka við viðurkenningunni fyrir hönd Landsvirkjunar sem afhent var af Degi B.Eggertssyni borgarstjóra, Hrund Gunnsteinsdóttur framkv.stj. Festu og Líf Magneudóttur formanni dómnefndar
„Við erum afar stolt af þessari viðurkenningu á stefnu okkar og störfum undanfarin ár, þar sem allt starfsfólk hefur lagst á eitt svo við getum verið leiðandi í loftslagsmálum,“ segir Jóna Bjarnadóttir, framkvæmdastjóri sviðs Samfélags og umhverfis hjá Landsvirkjun. „Við munum sannarlega halda áfram á sömu braut og þessi viðurkenning er okkur hvatning til þess,“ segir hún.
„Við tökum loftslagsbreytingum alvarlega og það endurspeglast í allri okkar starfsemi,“ segir Hörður Arnarson, forstjóri Landsvirkjunar. „Endurnýjanlega orkuvinnslan okkar veitir okkur mikið forskot og Landsvirkjun mun áfram leggja sitt af mörkum til að við náum þeim árangri í loftslagsmálum sem stefnt er að. Íslendingar geta orðið fyrsta þjóð í heimi til að losa sig við jarðefnaeldsneyti og við getum klárað full orkuskipti á næstu árum. Orkumálin eru loftslagsmál,“ segir hann að lokum.
Við matið horfði dómnefnd til ýmissa þátta en einkum þess árangurs sem þegar hefur náðst við að draga úr heildarlosun gróðurhúsalofttegunda og hversu ítarleg upplýsingagjöfin er varðandi alla virðiskeðjuna. Í ár varð það fyrirtæki sem hefur mælt sín beinu loftslagsáhrif um árabil og náð verulegum árangri við að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda í eigin starfsemi hlutskarpast.
Í rökstuðningi dómnefndar um Landsvirkjun segir: „Landsvirkjun stefnir að kolefnishlutleysi árið 2025. Fyrirtækið hefur um árabil unnið að upplýsingagjöf um kolefnisspor sitt og m.a. sett vinnu í að meta innra kolefnisverð sem er hvati til þess að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda í daglegum rekstri. Loftslagsbókhald hefur verið staðfest af ytra aðila, fyrirtækið hefur fengið háa einkunn hjá alþjóðlega aðilanum Carbon Disclosure Project – CDP eða A-. Þá er fyrirtækið með rauntímamælaborð á aðgerðir í loftslagsmálum, viðamikið samstarf varðandi nýsköpunarverkefni og afurð fyrirtækisins er orka úr endurnýjanlegri auðlind með lágu kolefnisspori.
Landsvirkjun hefur dregið úr beinni losun (umfang 1) um 3.171 tonn CO2 ígilda á milli áranna 2019 og 2020 eða 8%. Þegar horft er til allrar losunar hefur losun dregist saman um 3.919 tonn CO2 ígilda eða 7%. Losun á hverja orkueiningu hefur einnig dregist saman sem hefur áhrif á kolefnisspor allra viðskiptavina Landsvirkjunar. Dómefndin hvetur Landsvirkjun áfram til góðra verka m.a. með því að bæta við mælingar og upplýsingagjöf varðandi umfang 3 þannig að mælingar og að ytri vottunin verðin án takmörkunar.“
„Loftslagsvænn landbúnaður þakkar kærlega fyrir þessa mikilsverðu viðurkenningu. Hún er ómetanleg hvatning fyrir bændur til að vera virkir þátttakendur í loftslagsvegferðinni og eflir okkur sem stöndum á bak við verkefnið að halda ótrauð áfram. Styrkur verkefnisins felst í öflugu samstarfi þriggja fagaðila og tveggja ráðuneyta sem er eitt af lykilatriðum þess að vel takist til við að finna lausnir á því hvernig bændur geti unnið að loftslagsmálum á jákvæðan hátt,“ segir Berglind Ósk Alfreðsdóttir, verkefnastjóri Loftslagsvæns landbúnaðar.
„Viðurkenningin hvetur þátttökubændur til dáða í sínum loftslagsverkefnum og gerir þá að öflugum fyrirmyndum í loftslagsmálum landbúnaðarins. Þessi viðurkenning verður táknræn fyrir stefnu verkefnisins og mun nýtast við að móta framtíð þess,“ segir hún.
Í umsögn dómnefndar um Loftslagsvænan landbúnað segir: „Verkefnið miðar að því, með fræðslu, að hvetja bændur til markvissra loftslagsaðgerða og nýsköpunar. Í dag eru 40 bændur þátttakendur í verkefninu og er stutt með beinum hætti við þeirra eigin markmiðasetningu í loftslagsmálum með fræðslu og ráðgjöf. Búrekstrargögn eru sett inn í kolefnisreiknivél þar sem kolefnisígildi búsins eru reiknuð út. Lögð er áhersla á að samþætta rekstrarlegan ávinning og loftslagsávinning þátttakenda. Spennandi verður að fylgjast með hvernig verkefninu mun miða áfram, hver mælanlegu áhrifin verða og hvaða nýju lausnir og aðferðir verða til í framtíðinni út frá verkefninu.“
Berglind Ósk Alfreðsdóttir verkefnastjóri Loftslagsvæns landbúnaðar, Borgar Páll Bragason RML, Gustav M. Ásbjörnsson frá Landgræðslunni, Valdimar Reynisson frá Skógræktinni og Salóme Hallfreðsdóttir frá Umhverfis- og auðlindaráðuneytinu taka við viðurkenningunni fyrir hönd Loftslagsvæns landbúnaðar
Þau sem hafa hlotið viðurkenninguna hingað til eru:
2020: Landspítali. Carbfix hlaut nýsköpunarverðlaun.
2019: EFLA verkfræðistofa.
2018: Klappir Grænar Lausnir hf. Auk þess voru 3 tilnefnd: ÁTVR, Efla verkfræðiskrifstofa og IKEA.
2017: HB Grandi. Auk þess hlaut vefurinn loftslag.is fræðslu- og upplýsingaviðurkenningu vegna
loftslagsmála og ISAVIA hlaut hvatningarviðurkenningu.
Ljósmyndari: Eggert Jóhannsson
Menntavegur 1
101 Reykjavík
festa@sjalfbaer.is